AT 11 Belgesi Nedir?
AT 11 (A/T 11) belgesi, Türkiye ile Almanya arasında imzalanmış sosyal güvenlik anlaşmasına göre verilen resmi bir sağlık belgesidir. Bu belgeyi Türkiye’deki bağlı olduğunuz Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvurarak ücretsiz olarak alabilirsiniz. AT 11 belgesi, Almanya’da eğitim gördüğünüz süre boyunca acil ve zorunlu sağlık hizmetlerinde Türkiye’deki SGK kapsamındaki hakkınızı gösterir. Almanya’daki ilgili sağlık sigortası kuruluşuna ibraz edip onaylattığınızda, Alman sağlık sistemi içinde ücretsiz kamu (devlet) sağlık sigortası kapsamına alınır; böylece yurt dışındaki sağlık masraflarınız Türkiye’de olduğu gibi SGK tarafından karşılanır.
AT 11 Belgesi Nereden Alınmaktadır?
AT 11 belgeleri Türkiye’deki Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) İl Müdürlükleri ve Sosyal Güvenlik Merkezlerinin Yurtdışı Sağlık İşlemleri Servisi tarafından düzenlenir. Yani bağlı olduğunuz ildeki SGK müdürlüğüne veya SGK yurtdışı birimine şahsen başvurarak formu temin edebilirsiniz. SGK’nın yurtdışı birimi, AT 11 dahil sağlık yardımı taleplerini inceleyip gerekli belgeleri düzenler.
Belgeyi, Ankara’da Yurt Dışı Sözleşmeler Daire Başkanlığı, İstanbul’da Beşiktaş SGK İl Müdürlüğü gibi merkezlerden alabilirsiniz.
AT 11 Almak İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
AT 11 başvurusu yaparken SGK’ya bazı eğitim ve kişisel belgeler sunmanız gerekir. Genel olarak talep edilen belgeler şunlardır:
Üniversite kabul mektubu veya kayıt belgesi: Almanya’da okuyacağınız üniversiteden kabul aldığınızı gösteren belge.
Okul tanıma belgesi (YÖK belgesi): Almanya’daki okulunuzun Türkiye’de denk olduğunu gösteren onay belgesi. Bu belge YÖK’ten veya Dışişleri temsilciliğimizden alınır.
Dönem (yarıyıl) tarihlerini gösteren belge: Okuldan alınan, her eğitim dönemi/yarıyılın başlangıç ve bitiş tarihlerini kanıtlayan belge (Türkçe yeminli tercümesiyle).
Aileye ait çalışma belgeleri: AT 11 sisteminde anne veya babanın sigortası kapsamında olduğunuzu ispatlamak için anne/babaya ait güncel sigortalı çalışma belgesi veya maaş bordrosu.
Diğer gerekebilecek evraklar: Pasaport ve kimlik fotokopileri gibi genel evraklar.
Belgelerin eksiksiz tesliminden sonra SGK başvurunuzu değerlendirir ve uygun gördüğünde AT 11 belgesini hazırlar.
AT 11 Belgesi Ne İşe Yarar?
AT 11 belgesi, Almanya’da eğitim gördüğünüz süre boyunca sağlık güvencenizin olduğunu kanıtlar. Türkiye’deki SGK sigortanızı Almanya’da ücretsiz kamu sağlık sigortası (devlet sigortası) kapsamında kullanmanıza imkan tanır. Bu sayede ani hastalık veya kaza hallerinde, ilgili Alman sigorta kurumuna AT 11 belgenizi ibraz ederek sağlık masraflarınız SGK tarafından karşılanır. Almanya’da doktor muayenesi, acil servis hizmetleri, reçeteli ilaç veya hastanede yatış gibi hizmetleri Türkiye’deki sağlık hakkınız çerçevesinde alırsınız. Ancak bu sigortanın kapsamı sınırlıdır (acil ve zorunlu hallerle sınırlı) ve kronik rahatsızlıklar için alternatif sağlık düzenlemeleri düşünülmelidir.
AT 11 Sağlık Belgesini Kimler Alabilir?
AT 11 belgesi alabilmek için bazı şartları sağlamanız gerekir. Genel olarak belgeyi alabilecek kişiler şunlardır:
Öğrenciler: Almanya’ya lisans veya yüksek lisans eğitimi için gidecek öğrenciler ile Erasmus gibi programlarda bulunan değişim öğrencileri.
Yaş ve medeni durum: Erkek öğrenciler için 25 yaşını aşmamış olmak; kadın öğrenciler için yaş sınırı yoktur ancak çalışmıyor ve bekar olmaları beklenir.
SGK kapsamı: Türkiye’de anne/baba üzerinden sigortalı olunması gerekir. Kendi işyerinden çalışan ve kendi sigortası olan öğrenciler bu kapsama girmez.
Bu şartları sağlayan öğrenci, AT 11 belgesini SGK’ya başvurarak talep edebilir.
AT 11 Sağlık Belgesini Kimler Alamaz?
AT 11 belgesi aşağıdaki durumdaki kişiler tarafından alamaz:
Yaş sınırı aşan erkekler: Erkekler için 25 yaşını doldurmuş olanlar.
Yeşil kart sahipleri: Türkiye’de genel sağlık sigortası yerine Yeşil Kart (düşük gelirli sigortası) kullananlar. Yeşil Kart zaten yurt dışında geçerli sağlık hakkı vermez.
Çalışanlar: Türkiye’de resmi olarak çalışıp SGK primi ödeyenler (özellikle kendileri aktif sigortalı ise) AT 11 alamazlar; önce işten ayrılıp 99 gün beklemek gerekir.
Dil okuluna veya staj yapmaya giden öğrenciler: Kısa süreli dil eğitimi veya staja gidecek olanlar belge kapsamı dışında kalır.
Bu kişilerin AT 11 belgesi almak yerine Almanya’da özel veya kamu sağlık sigortası yaptırmaları gerekir.
AT 11 Belgesi Hangi SGK'dan Alınır?
AT 11 belgesi, yurtiçindeki bağlı olduğunuz ilin SGK Müdürlüğü’nden alınır. Ebeveyninizin sigorta kaydı hangi ildeyse o ilin SGK’sına başvuracaksınız. SGK’nın resmi sitesinde güncel il müdürlükleri listesine ulaşabilirsiniz.
AT 11 Belgesi Kaç Günde Alınır?
AT 11 belgesinin düzenleme süresi genellikle 1 hafta ile 10 gün arası değişir. Bu süre, başvurunun yoğunluğu, belgelerin eksiksiz olması ve SGK işlem hızına bağlı olarak değişebilir. Resmi olarak daha uzun sürebileceği belirtilse de çoğu başvuru bu sürede sonuçlanır. Dolayısıyla belgeyi almadan önce 1-2 hafta öncesinden başvuru yapmak faydalı olacaktır.
AT 11 Belgesi Ne Kadar Süre Geçerlidir?
Belge düzenlendiği tarihten itibaren 6 ay geçerlidir ve Almanya’daki eğitim süresi boyunca her 6 ayda bir yenilenmesi gerekir. Dolayısıyla Almanya’da kaldığınız sürece bu belge periyodik olarak SGK’ya yenilettirilmelidir.
AT 11 Belgesi Hangi Ülkelerde Geçerli?
AT 11 belgesi, Türkiye’nin sosyal güvenlik anlaşması yaptığı ve SGK sigortasının geçerli olduğu anlaşmalı ülkelerde kullanılır. Özellikle Almanya’da asıl uygulanır; ancak Almanya ile beraber Hollanda, Fransa, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Kuzey Makedonya, Azerbaycan ve Çek Cumhuriyeti gibi anlaşmalı diğer ülkelerde de bu belge geçerlidir.
AT 11 Belgesi E-Devletten Alınabilir mi?
Hayır. AT 11 belgesi e-Devlet veya dijital platform aracılığıyla alınamaz. Başvurunun bizzat SGK’ya yapılması gereklidir.
AT 11 Belgesini Aile Bireyleri Teslim Alabilir mi?
AT 11 belgesini ilk başvuruda başvuru sahibinin kendisinin yapması önerilir; ancak uzatma yenileme işlemlerinde 1. derece aile bireyleri belgeyi SGK’dan alıp yurtdışındaki öğrenciye ulaştırabilir.
AT 11 Belgesini Aile Bireyleri Uzatabilir mi?
Yenileme başvurusu açısından benzer şekilde, belge sahibi ilk defa şahsen başvurmalı, ancak sonraki (uzatma) başvuruları 1. derece yakın aile bireyleri üzerinden de yapabilirsiniz. SGK, belgeyi veren üyeden sonra doğrudan aile üyelerinin (anne/baba) yenileme işlemini kabul eder. Ancak her seferinde gerekli belgelerin eksiksiz olması ve yenileme başvurusunun zamanında yapılması önemlidir.
AT 11 Belgesi ile İlgili Dikkat Edilmesi Gerekenler
AT 11 belgesi kullanılırken bazı önemli noktalar şunlardır:
Yalnızca acil sağlık hizmetleri: AT 11 sadece acil ve gerekli sağlık hizmetleri için geçerlidir. Kronik veya planlı tedaviler bu kapsamda değildir. Uzun süreli veya özel tedaviler için Alman sağlık sigortasına geçmeniz gerekir.
Çalışma sınırı: Almanya’da haftada 10 saatten fazla çalışmaya başlarsanız, AT 11 geçerliliğini kaybeder. Böyle bir durumda Almanya’daki bir kamu ya da özel sigorta şirketine geçip normal öğrenci sigortası yaptırmanız şarttır.
Belge kabulü: Her sağlık kuruluşu AT 11 belgesini otomatik tanımayabilir. Almanya’ya gider gitmez AT 11 belgenizi bir GKV (ör. AOK, Barmer) kurumuna ibraz edip onaylatmalısınız.
Yenileme gerekliliği: Belge her 6 ayda bir yenilenmelidir. Geçerlilik süresi uzatılmadan belge kullanılması geçersiz sayılır.
A/T ve T/A farkı: Bu belge Adı “A/T-11”dir, Almanya (A) ve Türkiye (T) harflerinin sıralamasından gelir. Türkiye’den Almanya’ya gidenler için “A/T”, Almanya’dan Türkiye’ye gidecekler için “T/A” kullanılır. Doğru belge türüne başvurmanız önemlidir.
Bu hususlara dikkat ederek AT 11 belgenizi kullanmanız, sağlık harcamalarınızı sorunsuz karşılamanıza yardımcı olur.